سُهڻِي بابت
معنيٰ
خوبصورت، سُندر، ٺاهوڪِي، سوهڻي، دلپسند، وڻندڙ، دلفريب. نالو عورت جو، ”سُهڻي ميھار جي داستان جي مانجهياڻي.“
Heroine of Suhni Mehar Folk tale. beautiful, pretty.
بيتن ۽ وائين ۾
- گهَڙَنِ وارِيُون تَڙَنِ تي، گهِڙَنِ گهَڻيئِي، سَڀَڪا چئَي سُهڻِي، لَئي پِريان پيئِي، صُباحَ سَڀَيئِي، پَسِبِيُون پاتارَ ۾.[ سُر سھڻي - پاڻ م کڻ، گهڙو ڀڳو گهورئو ]
- سَھِسين اُڀِيُون سُهڻِيُون، ساھَڙُ ساھَڙُ ڪَنِ، ڪِنِي پاڻُ پَري ڪِئو، ڪي گهورِيَس ڪِئو گهِڙَنِ، ساهَڙُ مِليو تَنِ، جَنِي سانگُ نَہ…[ سُر سھڻي - پاڻ م کڻ، گهڙو ڀڳو گهورئو ]
- گِهڙِي گهَڙو ھَٿِ ڪَري اِلاھِي تُھارَ، ڄَنگهَہ ڄَرڪي واتَ ۾، سِسِي کي سيسارَ، چُوڙا ٻِيڙا چِڪَ ۾، لُڙَ ۾ لُڙِھِيَسِ…[ سُر سھڻي - پاڻ م کڻ، گهڙو ڀڳو گهورئو ]
- گهَڙو ڀَڳو تَہ گهورِئو، تُرَھي ناھي تاتِ، اَچِي پيئِي ڪُنَ ۾، جِتي ڏِينھُن نَہ راتِ، عاشِقاڻِي ذاتِ، مُئِي مَلَهائي سُهڻِي.[ سُر سھڻي - پاڻ م کڻ، گهڙو ڀڳو گهورئو ]
- گهَڙو ڀَڳو مُنڌَ مُئِي، وِئا وَسِيلا، سارَ ڇَڏِيائِين سِيرَ ۾، ھَئَي وِئا حِيلا، سُهڻِيءَ جا سِيلا، وَحدَتَ سَڀَ وِڃايا.[ سُر سھڻي - پاڻ م کڻ، گهڙو ڀڳو گهورئو ]
- گهَڙو مُنڌَ مُئِي، وَسِيلا وِئا، تِھان پوءِ سُئا سُهڻِيءَ سَڏَ ميھارَ جا.[ سُر سھڻي - پاڻ م کڻ، گهڙو ڀڳو گهورئو ]
- جَڏھِن وَسِيلَنِ، لوڙِھي ڇَڏِي لُڙَ ۾، پاراران پِرِيَنِ، تَڏِھِين پُڇِي سُهڻِي.[ سُر سھڻي - پاڻ م کڻ، گهڙو ڀڳو گهورئو ]
- پاڻُ مَ کَڻِجِ پاڻَ سين، ريءَ وَسِيلي وانءُ، مَٿان سائِرَ سُهڻِي، پِرتِ وَٺِجي پانءُ، نِينھَن ڳِنَهندِي نانءُ، وانءُ پِريان جي…[ سُر سھڻي - پاڻ م کڻ، گهڙو ڀڳو گهورئو ]
- پاڻُ مَ کَڻِجِ پاڻَ سين، وَسِيلا وِسارِ، لُڙُ لَنگهائي سُهڻِي، پِرتِ وِجَهندِيَئيِ پارِ، تُرتُ لنگهِنديُون تارِ اُڪَنڊَ آڳَھُ جَنِ جو.[ سُر سھڻي - پاڻ م کڻ، گهڙو ڀڳو گهورئو ]
- ڪونِهي آڳَھُ اِھَڙو، جِھَڙِي مَحَبتَ مَنِ، اُڀِيُون اورِيين پارَ ڏي، ڪُوڙِيُون ڪَکَ پُڇَنِ، نَدِي تَنِ نيڙُ ٿِئي، جٖي ريءَ تُرَھي…[ سُر سھڻي - پاڻ م کڻ، گهڙو ڀڳو گهورئو ]
- تُرَھو آڇِ مَ تَنھِن کي، جَنھِن عِشقَ سين آگاھَ، پُڇي مَسَ مَلاحَ سائِرُ مَڻي سُهڻِي.[ سُر سھڻي - پاڻ م کڻ، گهڙو ڀڳو گهورئو ]
- ٻُڏِين تان ٻُڏُ، سُڪي جِي سانباھَ ۾، ڪَکَ ڪانڊيراَ ڪاٺِيُون، ميڙي ٻَڌُ مَ مَڏُ، نَڪو ساھَڙَ سَڏُ، نَہ ڪا سُڄي…[ سُر سھڻي - پاڻ م کڻ، گهڙو ڀڳو گهورئو ]
- سو ساھَڙُ سا سُهڻِي، سائِرُ پُڻ سوئِي، آھي نِجو ئِي، ڳُجُهہ ڳُجهاندَرِ ڳالِهڙِي.[ سُر سھڻي - پاڻ م کڻ، گهڙو ڀڳو گهورئو ]
- ڪَنھِن جَنھِن گهيڙِ گِهڙِي، جِيئَن اَوَتَڙان تَڙُ ٿِيوسِ، اُھِسُ اَکَڙِيُنِ ۾، پِريان جو پِيوسِ، سالِمُ ويئِي سُهڻِي، ڪُنَنِ ڪِينَ ڪِئوسِ،…[ سُر سھڻي - سانوڻ، سيارو گهڙي ۽ گهوري ]
- ھُئِي طالِبِ حَقَ جِي، توڏِي لاڪُون توڙَ، نَہ مَلاحُ نَہ مَڪُڙِي، نَڪِي ٻَڌي نوڙَ، پاڻِي پِنِيءَ ٻوڙَ، سُهڻِيءَ ليکي سِيرَ…[ سُر سھڻي - سانوڻ، سيارو گهڙي ۽ گهوري ]
- سُهڻِيءَ ليکي سِيرَ جو، پاڻِي پِنييءَ ھيٺِ، ٻَڌِئو بِرھَ بيٺِ وَڃي ڪَپِيندِي ڪُنَنِ کي.[ سُر سھڻي - سانوڻ، سيارو گهڙي ۽ گهوري ]
- وَڃي ڪُنَ ڪَپِيندِي، سُهڻِي مَنجهان سِڪَ، ھَڏِ نَہ ڀَڳِيَسي ھِڪَ، مَحبَتِيءَ ميھارَ جِي.[ سُر سھڻي - سانوڻ، سيارو گهڙي ۽ گهوري ]
- توڏِي توڙائِين، نِينھَن نَوازِي سُهڻِي، ڳِچِيءَ ھارُ حَبِيبَ جو، لائِقُ لَڌائِين، سو تَڙُ سُوٺائِين، جيڏاھَن عالَمَ آسِرو.[ سُر سھڻي - سانوڻ، سيارو گهڙي ۽ گهوري ]
- توڏِي تُھائِين جٖي، سي ھِتَھِين ڇَڏِ حِرِصَ، ساھَڙَ ڌاران سُهڻِي، کوٽِيُون ڪَنِ کِرسَ، وَڏِي اِيءَ وِرِسَ، جِيئَن ڏَمَ وَٽِ ڏِينھَن…[ سُر سھڻي - سانوڻ، سيارو گهڙي ۽ گهوري ]
- سارِي سِکُ سَبَقُ، شَرِيعَتَ سَندو سُهڻِي، طَرِيقَتان تِکو وَھي، حَقِيقَتَ جو حَقُ، مَعرِفَتَ مَرَڪُ، اَصلِ عاشِقَنِ جِي.[ سُر سھڻي - سانوڻ، سيارو گهڙي ۽ گهوري ]
- پَل پَل ٿِئي پَلِي، ڏَمَ ڏِھاڙِي ڪيتِرو، پَسِي دَورُ دَرياھَ جو، وِچان ڪِينَ وَلِي، ڪارِي راتِ قَرِيبَ ڏي، مَنجهان حُبَ…[ سُر سھڻي - سانوڻ، سيارو گهڙي ۽ گهوري ]
- جهولَ نَہ جَهلِي سُهڻِي، سائِرُ سَٽَ سَندِياسِ، جَنھِن اِھَڙِي ڄائِي عاجِزَ، سا مَرُ مَرَڪي ماسِ، پَسِين جَي پِياسِ، تَہ ڪِي…[ سُر سھڻي - سانوڻ، سيارو گهڙي ۽ گهوري ]
- سِياري سِھَ راتِ ۾، جَا گِهڙي وَسَندي مِينھَن، ھَلو تَہ پُڇُون سُهڻِي، جَا ڪَرَ ڄاڻي نِينھَن، جَنھِن کي راتو ڏِينھَن،…[ سُر سھڻي - سانوڻ، سيارو گهڙي ۽ گهوري ]
- وِيندي مُنڌَ ميھارَ ڏي، ڪَري ڪانَہ نِھارَ، ھِنَ کي چُڻِڪَن ٿا چِتَ ۾، ساھَڙَ جا سِينگارَ، سا ڪِيئَن ھُنَئان ڌارَ،…[ سُر سھڻي - سانوڻ، سيارو گهڙي ۽ گهوري ]
- وَڇُنِ سين ويٺِي، سُورَ وِياڇي سُهڻِي، آن ڪاٿَي ڏيٺِي، مِينھِيَنِ جٖي ميھارَ سين.[ سُر سھڻي - مينھون، چاھڪ، کرڪن ]
- سَندو ڏَمَ ڏَھڪار، ھَڏِھِين ڪونِهي ھِنَ کي، پُسائي نَہ پانھِنجو، سُهڻِي سِينگارُ، ڪارَڻِ مُنڌَ ميھارَ، ڪارِيءَ راتِ ڪُنَ تَري.[ سُر سھڻي - آڌيءَ اڌاڻ، ڏم ڏھڪار ]
- تَہ ڪَرَ ڪِيئَن سُئِي، جَي سِيرَ نَہ گِهڙِي سُهڻِي، ھِتِ حَياتِي ڏِينھَڙا، ھَڏِھِين تان نَہ ھُئِي، چُڪي تَنھِن چَرِي ڪِي،…[ سُر سھڻي - آڌيءَ اڌاڻ، ڏم ڏھڪار ]
- لَھَرِ مِڙيوئِي لالُ، وِھَڻُ کَٿُورِيان وِتَرو، اوٻارا عَنبِيرَ جا، جَرَ ۾ اَچَنِ جالَ، ڪُنَنِ گِهڙِي ڪالَهہ، سِڪَ پِريان جي سُهڻِي.[ سُر سھڻي - آڌيءَ اڌاڻ، ڏم ڏھڪار ]
- ڪَنڌِيءَ جَهلِيو ڪانھَنۡ، عاشِقُ آھُون ڪَري، تو ڪِيئَن ٻوڙِي سُهڻِي، ٻيلِي مُنھِنجِي ٻانھَنۡ؟ دَرياھَ تو تي دانھَن، ڏِيندُسِ ڏِينھَن قِيامَ…[ سُر سھڻي - آڌيءَ اڌاڻ، ڏم ڏھڪار ]
- سُهڻِيءَ کي سِينگارَ، اَڻَ ڏِٺا اَڳي ھُئا، ”ڪُن فَيَڪُونُ“ ڪا نَہ ھُئِي، نَہ ڪا ٻِي پَچارَ، مَلَڪَنِئان مَھِندِ ھُئِي، توڏِيءَ…[ سُر سھڻي - الست ارواح، کامڻ پچڻ ]
- اَلَستُ اَرِواحَنِ کي، جَڏھِن چَيائِين، مَنَ ڪاڍو ميھارَ ڏي، سُهڻِيءَ سَدائِين، جيڪي آيُسِ اوڏاھِين، سو پاري مُنڌَ پاتارَ ۾.[ سُر سھڻي - الست ارواح، کامڻ پچڻ ]
- اَلَستُ اَرِواحَنِ کي، جَڏھِن اَمُرُ ڪِئو اَحَدَ، مَنَ ڪاڍو ميھارَ ڏي، سُهڻِيءَ سِڪَڻُ سَڌَ، دِلو دَورَ دَرياھَ جي، ڪِئو ايرادي…[ سُر سھڻي - الست ارواح، کامڻ پچڻ ]
- اَلَستُ اَرِواحَنِ کي، جَڏھِن فَرِمايو فَتاحَ، ھو مَنَ ڪاڍو ميھارَ ڏي، سُهڻِيءَ سِڪَڻُ ساھَ، دِلو دَورَ دَرياھَ جي، ڪِئو اِرادي…[ سُر سھڻي - الست ارواح، کامڻ پچڻ ]
- ڪارِي راتِ ڪَچو گهَڙو، اُڻَٽِيھِين اُونداھِي، چَنڊَ نالو ناھِ ڪو، دَرياھَ دَڙَ لائِي، ساھَڙَ ڪارَڻِ سُهڻِي، آڌِيءَ ٿي آئِي، اِيءُ…[ سُر سھڻي - الست ارواح، کامڻ پچڻ ]
- واھُڙُ جَنازو سُهڻِي، ڪانڌِي ڪَنگَ ٿِئاسِ، ٻَگها جٖي ٻيٽَنِ جا، ڪُلَها تَنِ ڏِناسِ، اَکِيين مَلَڪَ ڏِٺاسِ، توءِ مَنَ ڪاڍو ميھارَ…[ سُر سھڻي - ساھڙ، اڀو آڇي ۽ سانڀارا ]
- ڪَچي ساڻُ ڪَھي، پَڪو پُڇي نَہ سُهڻِي، لَنگِهئو لُڙُ لَطِيفُ چئَي، وَڇارَنِ وَھي، سا ڪِيئَن نِينھُن نَھي، جَنھِن کي نِينھَن…[ سُر سھڻي - ترھو، ڪچو ۽ ڪنڀار ]
- ڪَڍِئا جٖي ڪُلالَ، سي پَسِي خالَ خُوشِ ٿِي، پاڻِيءَ چِٽَ پُسائِيا، ڌاءَ نَہ جَهلي ڌَمالَ، سُپَڪَ ڀانيان سُهڻِيءَ، جوڀَنَ جي…[ سُر سھڻي - ترھو، ڪچو ۽ ڪنڀار ]
- ڀيلي ڀُلائِي، پَسِي چِٽَ چَرِي ٿِي، ٻَرِ ٻَرِ ٻُڏِي سُهڻِي وِيرِنِ ۾ وائِي، ڪَچي ڪيرائِي، لالَ لَهرِنِ وِچَ ۾.[ سُر سھڻي - ترھو، ڪچو ۽ ڪنڀار ]
- پَڪو کَڻِجِ پاڻَ سين، چَڱو چِٽائي، ڪَچو ڏيجِ ڪُلالَ کي، ماڳھِين موٽائي، سو سُڻُ ھِنيَين سين سُهڻِي، جيڪِي فائِقُ فَرِمائي،…[ سُر سھڻي - ترھو، ڪچو ۽ ڪنڀار ]
- مَرِجِ وَٽِ ميھارَ، مَتان موٽين سُهڻِي، ساھَڙَ جا سِينگارَ، مَتان ڏَمَ ڏيکارِيين.[ سُر سھڻي - تران، سڀت، ڏٺي ڏينھن ]
- چَونِمِ جَي ھيڪارَ، مَ وانءُ موٽِي سُهڻِي، دُونھِينءَ پاسي دوسِتَ جي، گهارِيان سَڀَ ڄَمارَ، ٻانڌِيَڙا ٻِيھارَ، ھُوندَ نَہ لِڱِين لائِيان.[ سُر سھڻي - تران، سڀت، ڏٺي ڏينھن ]
- ساھَڙَ ڌاران سُهڻِي، اَڌوتِي آھي، ڪُنڍِيُونۡ جَو ڪاھي، پاسي تَنھِين پاڪَ ٿِئي.[ سُر سھڻي - جيئري، ساھڙ ڌاران ]
- ساھَڙَ ڌاران سُهڻِي، نِسورِي ناپاڪَ، نَجاسَتَ ناھِ ڪَري، اُنِهين جِي اوطاقَ، ھُوءِ جي کِيرَ پِياڪَ، پاسي تَنِي پاڪَ ٿِئي.[ سُر سھڻي - جيئري، ساھڙ ڌاران ]
- ساھَڙَ ڌاران سُهڻِي، ھِيءَ تان جُنبِي جوءِ، ھِنَ پاڻِيءَ سين پانھِنجو، مُورِ نَہ مَٿو ڌوءِ، جَي پِرِينءَ پاسي ھوءِ، تَہ…[ سُر سھڻي - جيئري، ساھڙ ڌاران ]
- ساھَڙَ ڌاران سُهڻِي، ھِيءَ تان جَڏِي زالَ، توڏِيءَ تَپُ شُرُوعُ ٿِئو، ھَئَي ھِيڻِيءَ جي حالَ، جُکِي ريءَ جَمالَ، اَگِهي ٿِي…[ سُر سھڻي - جيئري، ساھڙ ڌاران ]
- ساھَڙَ ڌاران سُهڻِي، آھي ۾ آزارَ، ڏَمَ پاسي ۾ ڏُکندو، صِحَتَ وَٽِ سَنگهارَ، توڏِيءَ سَندي تَنَ جِي، دَوا ۾ دِيدارَ،…[ سُر سھڻي - جيئري، ساھڙ ڌاران ]
- مَتان گِهڙِين سُهڻِي، اَڄُ دَرياھَ ۾ دَمُ، ڪارِيءَ راتِ ڪُنَنِ ۾، ڪِھَڙو اَٿَئِي ڪَمُ، مَتان جاڳي ڏَمُ، پُڇي پاڙي وارِيُون.[ سُر سھڻي - جيئري، ساھڙ ڌاران ]
- سَدا پُڇُ مَ سُهڻِي، اُونداھِي اَڌ راتِ ، پِريان ڏي پِرِڀاتِ، وانءُ ڏيٺاري ڏيھَ کي.[ سُر سھڻي - جيئري، ساھڙ ڌاران ]
- نَہ ڍورِيءَ نَہ نَنڍَ، سائِرَ ٻوڙِي سُهڻِي، اَکِيُنِ ۾ اُڪَنڊَ، مُئِيءَ کي ميھارَ جِي.[ سُر سھڻي - جيئري، ساھڙ ڌاران ]
- سَوين سائِرَ گَجَنِ، تَہ سَھجُ نَہ مَٽِي سُهڻِي، ڪِ ڪي نِينھَن ڇِڄَنِ، پَرِ تَنھِين پِرِيَنِ سين.[ سُر سھڻي - جيئري، ساھڙ ڌاران ]
- سَتِي ٿِيءُ مَ سُهڻِي، لَنڊِي ٿِي لُڏيجِ، چَيو ڪَري چَگهَہ جو، آڌِيءَ راتِ اُٿيجِ، ريھِين ٻارِ ٻُڏيجِ، ڍَڪَڻَ ۾ ڍُڪُ…[ سُر سھڻي - جيئري، ساھڙ ڌاران ]
- اَچِي اولَڙِي ڪيرَ ڪيرَ، وَٽان پاڻِيءَ وارِيين، نالي سُڄي سُهڻِي، ذاتِ نِڄاڻان ڪيرَ، گَهڙي گهورَ نَہ جَهلِي، پَٽِ نَہ کُتِسَ…[ سُر سھڻي - وايون ]
- نَھِين نَھِين مَيڏِڙي وَسِ وو بِنان دِلبَرَ دِلِ ماندِي، مُون کي مَتِ ميھارَ جِي، ڪا ٻِي ڪَسِ، سِڪان ٿِي سِنگهارَ…[ سُر سھڻي - وايون ]
- ھوئِجِ ھوشِيارِ، خَبَرِدارِ، تِرِڪَڻِ آھي تَڙَ ۾، کَڏُون کُوٻا چِڪَ چِڪَندِيُون، تان ڪِي نَئِي نِھارِ، آڌِيءَ سي آکُڙَندِيُون، اَکِيُون جَنِ…[ سُر سھڻي - وايون ]
- مَدَتَ ٿِيءُ ميھارَ يارَ، ساھَڙَ سائِرَ سِيرَ ۾، اُونها ڪُنَ اَتانگهَہ تَڙَ، اولِي ھَڻُ آڌارَ، ڏِينھَن ڏُھلا ڏَمَ سين، آئُون…[ سُر سھڻي - وايون ]
- ڏاتَرَ ڏاتَرَ ويندِي مُنڌَ ميھارَ ڏي، مَٿي لَھرِنِ ڳاٽُ، نَہ گهَڙي نَہ سُهڻِيءَ، نَڪو ڏوھُ ڪُنڀارَ، گُهرِءَ تُنھِنجي گهيڙيِ، آڻي…[ سُر سھڻي - وايون ]