ڪاتِي بابت
معنيٰ
وَڍَ ٽُڪ لاءِ هڪ تِکو اوزارُ، ڇُري، وڏو چاقو. سون چاندي وڍڻ لاءِ سونارڪو اوزار، انبوري، ڪاتُ.
A large knife, a dagger.
بيتن ۽ وائين ۾
- پھرِين ڪاتِي پاءِ، پُڇِجِ پوءِ پِريَتڻُون، ڏُکُ پِريان جو ڏِيلَ ۾، واڄَٽَ جِيئَن وَڄاءِ، سِيخُنِ ماھُ پَچاءِ، جَي نالو ڳِيَڙءِ…[ سُر ڪلياڻ - سُوري، ڪاتي ۽ زھر ]
- ڪاتِيءَ ڪونهي ڏوھُ، ڳَنُ وَڍِيندَڙَ ھَٿَ ۾، پَسِئو پَرِ عَظِيمَ جِي، لِچِئو وَڃي لوحُ، عاشِقَنِ اَندوھُ، سَدا مَعشُوقَنِ جو.[ سُر ڪلياڻ - سُوري، ڪاتي ۽ زھر ]
- ڪاتِي تِکي مَ ٿِئي، مَرُ مُنِيائِي ھوءِ، مانَ وِرمَنِ توءِ، مُون پِريان جا ھَٿَڙا.[ سُر ڪلياڻ - سُوري، ڪاتي ۽ زھر ]
- ڪاتِي جا قَرِيبَ جِي، ھَڏُ چِيري چَمُ، عاشِقَنِ پَنھِنجو اَنگُ، لِلهِ ڪارَڻِ وَڍِئو.[ سُر ڪلياڻ - سُوري، ڪاتي ۽ زھر ]
- جَي تُون سِڪَڻُ سِکِئو، تَہ ڪاتِيءَ پيئِيءَ مَ ڪِنجُهہ، سُپيرِيان جي سُورَ جو، ماڻُهنِ ڏِجي نَہ مَنجُهہ، اَندَرِ اِيءَ اَھِنجُ،…[ سُر ڪلياڻ - سُوري، ڪاتي ۽ زھر ]
- وَڍِيين تان ويھُ، نَہ تَہ وَٺِئو واٽَ وَنءُ تُون، ھِيءُ تَنِي جو ڏيھُ، ڪاتِي جَنِي ھَٿَ ۾.[ سُر ڪلياڻ - سُوري، ڪاتي ۽ زھر ]
- ڪاتِي جَنِ ڳَري، مانۡ لَنئُن لَڳو تَنِ سين، مَحَبتَ جي مَيدانَ ۾، وَڃان پيرَ ڀَري، اَڏِيءَ سِرُ ڌَري، مانَ ڪُھنِھُون…[ سُر ڪلياڻ - سُوري، ڪاتي ۽ زھر ]
- تو جَنِي جِي تاتِ، تَنِ پُڻ آھي تُنھِنجِي، فاذڪُرُونِي اَذڪرُڪُم ، اِيءَ پَرُوڙِجِ باتِ، ھَٿِ ڪاتِي ڳُڻُ واتِ، پُڇَڻُ پَرِ…[ سُر ڪلياڻ - عشق ۽ معشوق ]
- سِرُ ڏيئِي سَٽِ جوڙِ، ڪَنھِن پَر ڪَلاڙِنِ سين، ڪاتِي ڪَرٽُ ڪَپارَ ۾، آڻي خَنجَرُ کوڙِ، مَرَڻان مُنھُن مَ موڙِ، وَٽِي…[ سُر يمن ڪلياڻ - سري پيالو ۽ موکي متارا ]
- واقُفُ نَہ وَڻِڪارَ جِي، اَڳَ نَہ ڏيھُ ڏٺومِ، ڏُونگَرُ ڏوراپَنِ سين، ڪاتِيءَ ريءَ ڪُٺومِ، جيلان مُحِبُ مِٺومِ، ڇُلُون ڪَرِيان تي…[ سُر آبڙي - واقف وڻڪار، وڏا وڻ ]
- ڪوڏَرِ نَہ ڪاتِي، جَنھِن سين ٽَڪَرُ ٽاڪِئان، جيڪو جَبَلُ لَنگهِيان، سو ھيبَتَ جو ھاٿِي، پِرِيَنِ جا پاتِي، سا جَڙَ جِيئَري…[ سُر ديسي - آڏ تراڇا جبل ]
- ڪاتِيءَ تان نَہ ڪَھِين، مَنُ وِجُهلَڻَ وَڍِئو، مَارِيَسِ سُورَ تَھِين، جو نَہ جِياري جيڏِيُون.[ سُر حسيني - لَڪ لَڪيُون ۽ ڪُٺل ]
- ڪاتِيءَ تان نَہ ڪُٺو، مَنُ وِجهلَڻَ وَڍِئو، جَنِي ماءَ مُٺو، سي جَتَ نَہ پَسان جُوءِ ۾.[ سُر حسيني - لَڪ لَڪيُون ۽ ڪُٺل ]
- ڪَنجِهي ڪِيرَتِ ڪِينِرو، واڄو وِلاتِي، ھَنئِي تَندُ حُضُورَ ۾، تَنھِن پانَوَ پيراتِي، ڏِسَندي ڏِياچَ کي، ظاھِرُ ٿِئو ذاتِي، ڪَڍِي تَنھِن…[ سُر سورٺ - ڏنو سر ڏياچ ]
- جانِي مُنھِنجي جِيءَ ۾، جي تو طَمَعُ پوءِ، وَٺُ ڪاتِي وَڍِ اَڱڙا، اَدَبُ ڪَرِ مَ ڪو، ڀايان ڀالُ سَندوءِ، جي…[ سُر بروو سنڌي - عاشق اکڙِيُون ]
- ڪِئان سِکِيين سُپِرِين، ڪاسائِيءَ ڪِي ڪارِ، تِکِي ڪاتِي ھَٿِ ڪَرِ، مُنِيءَ سين مَ مارِ، چوري چاڪَ نِھارِ، سُورَنِ سانگهيڙا ڪِئا.[ سُر بروو سنڌي - عاشق اکڙِيُون ]
- اَکِيُون پِريَمِ تُنھِنجُون، ڪاتِيءَ جِھَڙِيءَ ڪارِ، کوڙي کَڻُ مَ سُپِرِين، چاڪَ وِجَهنِ ٿِيُون چارِ، ساجَنَ سَنئُون نِھارِ، تَہ وَڃَنِ سُورَ…[ سُر بروو سنڌي - عاشق اکڙِيُون ]
- اللهَ ٻاجُهن ڪَؤنُ ساٿِي، ڦِرندِي آئِي، مَين چُپ چُپاتِي، سِڪَ شاھَ رانجَهنِ دِي مِيان، ڏِينھان جو راتِين، آکي لَطِيفُ فَقِيرُ…[ سُر جاجڪاڻي - وايون ]